AI Act Komisji Europejskiej to rozporządzenie Unii Europejskiej, które ustanawia pierwsze na świecie przepisy prawne dotyczące sztucznej inteligencji (AI). Jego celem jest zapewnienie bezpiecznego, etycznego i przejrzystego rozwoju sztucznej inteligencji w Europie, promując innowacje jednocześnie chroniąc prawa obywateli i zapobiegając potencjalnym zagrożeniom wynikającym z niekontrolowanego rozwoju AI.
Główne cele i założenia AI Act:
- Bezpieczeństwo i zarządzanie ryzykiem:
- AI Act wprowadza ramy regulacyjne, które klasyfikują systemy sztucznej inteligencji w zależności od ich potencjalnego ryzyka dla zdrowia, bezpieczeństwa i praw podstawowych ludzi. Systemy wysokiego ryzyka (np. AI stosowana w sektorze zdrowia, transportu czy wymiarze sprawiedliwości) podlegają najbardziej rygorystycznym wymaganiom.
- Zasada proporcjonalności:
- Przepisy rozróżniają systemy AI o różnym poziomie ryzyka i stosują różne wymagania regulacyjne, aby nie stawiać nadmiernych barier dla innowacji w niskoryzykownych obszarach, takich jak aplikacje AI w rozrywce czy marketingu.
- Etyka i transparentność:
- Regulacja ma na celu zapewnienie, że systemy AI są rozwijane i używane w sposób zgodny z wartościami UE, w tym poszanowaniem praw człowieka. Przewiduje m.in. obowiązek informowania użytkowników o tym, że mają do czynienia z AI (np. w przypadkach rozmów z chatbotami), oraz zapewnienie przejrzystości procesów decyzyjnych opartych na AI.
- Zgodność z regulacjami ochrony danych osobowych (RODO):
- AI Act ściśle współpracuje z regulacjami dotyczącymi ochrony danych osobowych (np. RODO), co oznacza, że systemy AI muszą zapewniać odpowiednią ochronę danych użytkowników.
- Zasady odpowiedzialności:
- AI Act ustanawia zasady odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez systemy AI, w tym kwestie związane z bezpieczeństwem użytkowników i odpowiedzialnością za decyzje podejmowane przez algorytmy.
Kluczowe daty wdrożenia:
- 1 sierpnia 2024 r.: Data wejścia w życie AI Act.
- 2 lutego 2025 r.: Rozpoczęcie stosowania dla zakazanych praktyk oraz niektórych rozdziałów regulacji.
- 2 sierpnia 2025 r.: Wprowadzenie przepisów dotyczących organów notyfikujących, modeli AI ogólnego przeznaczenia, kar oraz kwestii poufności.
- 2 sierpnia 2026 r.: Zastosowanie pełnych przepisów w odniesieniu do systemów AI wysokiego ryzyka.
Cele i korzyści:
AI Act ma na celu zapewnienie, że rozwój sztucznej inteligencji będzie zgodny z europejskimi standardami etycznymi i prawami obywatelskimi, wspierając jednocześnie innowacje w dziedzinie technologii. Ustawodawcy chcą zbudować zaufanie do AI, chronić obywateli przed ryzykiem związanym z AI, a także umożliwić Europie konkurencję na rynku AI w skali globalnej.
Źródła:
- OpenAI: openai.com
- AI Now Institute: ainowinstitute.org
- MIT Computer Science and Artificial Intelligence Laboratory (CSAIL): csail.mit.edu
- Google AI: ai.google
- Stanford AI Lab: ai.stanford.edu
- DeepMind (Google): deepmind.com
- AI Hub – NVIDIA: developer.nvidia.com/ai
- Machine Learning Mastery: machinelearningmastery.com
- Wikipedia: wikipedia.org/wiki/